In Memoriam: Kees-Jan Brons

Tekst van de redevoering, gehouden bij de begrafenis van Kees-Jan Brons op vrijdag 17 november 2023 in de Thomaskerk in Amsterdam. Rudi te Velde en ik kregen van hemzelf het verzoek om deze eredienst tot zijn gedachtenis te verzorgen. Omdat “jullie het dichtste bij mij staan bij mijn zowel filosofische als theologische gedachtengoed.” Lees verder

Geplaatst in Autobiografisch | Getagged , | 1 reactie

Introductie to Levinas

De kern van Levinas’ filosofie is een poging om de aard van de Westerse filosofische traditie te veranderen. Volgens Levinas is de westerse filosofische traditie sinds de tijd van Plato geobsedeerd door ontologische vragen.

Dit heeft geresulteerd in filosofieën waarin de ethische relaties tussen bepaalde wezens ondergeschikt zijn aan universele bemiddelaars zoals de Vorm/eidos in Plato, Geest in Hegel of Zijn/Dasein in Heidegger. Lees verder

Geplaatst in Jodendom | Een reactie plaatsen

Buber en Levinas

Martin Buber en Emmanuel Levinas waren beide prominente Joodse filosofen die een belangrijke bijdrage leverden aan het denken in de 20e eeuw, vooral op het gebied van de ethiek en de filosofie van interpersoonlijke relaties. Ze hadden echter verschillende benaderingen van deze onderwerpen.

Martin Buber is het meest bekend om zijn filosofie van de dialoog, zoals verwoord in zijn concept van de Ik-Gij relatie. Volgens Buber is echte dialoog niet slechts een uitwisseling van woorden, maar een diepgaande ontmoeting waarbij elke persoon de ander volledig erkent als een heel wezen. In de I-Thou-relatie gaan individuen op een authentieke en diepgaande manier met elkaar om, voorbij de utilitaire of functionele interacties van de Ik-het relatie.

Emmanuel Levinas, aan de andere kant, benadrukte de ethische implicaties van de ontmoeting met de “Ander”. Voor Levinas is de persoonlijke ontmoeting met een ander de oorsprong van ethische verantwoordelijkheid. Hij stelde dat deze ontmoeting asymmetrisch is, wat betekent dat men altijd verantwoordelijk is voor de Ander zonder wederkerigheid te verwachten. De ethiek van Levinas is gebaseerd op het idee dat het zelf fundamenteel in twijfel wordt getrokken en verplicht wordt door de aanwezigheid van de Ander.

Samenvattend: terwijl Buber zich richtte op de wederzijdse en wederkerige aard van de Ik-Gij relatie, benadrukte Levinas de asymmetrie en ethische eis die inherent zijn aan de persoonlijke ontmoeting. Beide filosofen waren het eens over het belang van het erkennen van de ander als persoon, maar ze verschilden in hun karakterisering van de structuur en aard van de intersubjectieve ontmoeting.

Geplaatst in Algemeen | Een reactie plaatsen

Buber en de Buddha – fragment uit deel 3 van Ik en Gij

Buddha, the “Perfected” and perfecter, asserts not.

He refuses to claim that unity exists or does not exist; that he who has passed through all the trials of immersion will persist in unity after death or that he will not persist in it. Lees verder

Geplaatst in KOINONIA LIVE! | Een reactie plaatsen

Geloof en (goede) werken?

Vanuit een exegetische notitie bij Karl Barth (KD IV,1, p. 694) sprak ik over de verhouding van geloof en werken in het Nieuwe Testament in vergelijking met Deuteronomium 30. Jacobus 2 en Romeinen 3 waren de Bijbelse teksten in deze uitzending.

Geplaatst in KOINONIA LIVE! | Een reactie plaatsen

Onreinheid is niet vies – de betekenis van de reinheidswetten in het Jodendom

De joodse begrippen reinheid en onreinheid zijn geen begrippen die te maken hebben met hygiëne. Het naleven van de reinheidswetten kan in sommige opzichten een hulpmiddel zijn voor hygiëne, maar dit is noch de reden noch de verklaring voor hun betekenis.

Wat betreft het basisperspectief lijken er twee hoofdgebieden te zijn: leven, waarvan de meest complete uitdrukking alles is wat met heiligheid te maken heeft (gezien als de primaire bron van leven); en dood en leegte, gezien als het tegenovergestelde van leven en heiligheid. Lees verder

Geplaatst in Jodendom | Getagged , , | Een reactie plaatsen