Het is van groot belang vanuit welk omvattend verhaal (raamwerk van interpretatie) we de schrift lezen.
Wat bedoelt Heb 13:13 met de woorden: “Laten wij dan naar Hem uitgaan buiten de legerplaats en Zijn smaad dragen.”
Triomfantalisme: (J.N. Darby)
“De legerplaats is het judaïsme. De Hebreeën hebben zich nooit grondig afgescheiden, hoewel christenen, en het was het doel van de Apostel in het schrijven aan hen, door de openbaring van een hemelse Christus, als een centrum van een nieuw systeem van christendom (Heb. 8: 2 spreekt van de “ware tabernakel die geen mens heeft opgericht.”), om hen volledig af te scheiden van het Joodse systeem, hen volledig te scheiden van het Joodse systeem van godsdienst, met zijn gewijd aards priesterschap, zijn tabernakel en haar offers.”
En Moshe nam de Tent, en zette die op buiten het kamp, ver van het kamp, en hij noemde die de Tent der Ontmoeting. En het geschiedde, dat een ieder, die de Here zocht, uitging naar de Tent der Ontmoeting, die buiten het kamp was. (Ex. 33:7)
Sforno:
וקרא לו אהל מועד, [en hij noemde het de tent der ontmoeting] …opdat het volk zou weten dat G’d daar met hem (Mozes) zou communiceren in tegenstelling tot binnen de grenzen van het kampement van het volk.
Een tijd geleden heb ik de vraag gesteld “wat ben ik dan wel?” Dat was in de serie met de titel “waarom ik geen christen ben.” Het is wel nuttig om eens te overwegen wat de term “christenen” eigenlijk betekent, en hoe het gebruikt wordt in het Nieuwe Testament. Lees verder →
In mijn vorige blog heb ik gesproken over de noodzaak om de christelijke theologie opnieuw te verbinden met haar blijvende joodse fundament. We moeten daarom nu spreken over het moment in de geschiedenis, dat de scheuring tussen dat fundament en de daarop gebouwde christelijke theologie definitief wordt. (De titel betekent natuurlijk: “Waarom ik geen christen meer genoemd wil worden…)
Soms kun je pas achteraf zien welke weg je bent gegaan. Dat geldt zeker voor een weg waarin je nadenkt over de waarheid van het christelijk geloof.
Voor wie mij nog onvoldoende kent, wil ik proberen het samen te vatten. Mijn vertrekpunt was de evangelische theologie, door mijn teleurstelling over die theologie kwam ik uit bij de liberale theologie en de daaraan gekoppelde filosofie van het christendom. Maar ook daarin teleurgesteld heb ik mij vooral gewijd aan het praktische werk binnen de christelijke gemeente en de vele ethische vragen die uit die praktijk omhoog komen. Ik wilde een docent christelijke ethiek zijn, en zocht het theologische fundament daarvan eerst in de theologie van Karl Barth, maar later in een hernieuwd begrip van de waarde van de evangelische theologie (Don Carson, John MacArthur).
Gedurende heel deze ontwikkeling bleef ik gefascineerd door de theologie van het Jodendom, en vooral door de rabbijnse geschriften. Als mijn theologisch nadenken kan worden vergeleken met een rivier die voortdurend aan het stromen was, dan was mijn kennis van het Jodendom de vaste bedding waarin dat denken zich moest afspelen.
In de laatste vier of vijf jaar werden de vragen die voortkwamen uit de confrontatie met het Jodendom steeds sterker en moeilijker te beantwoorden. Het leidde tot een stroomversnelling, waarin een nieuw gewicht toekwam aan oude vragen: is de leer van de triniteit een vorm van afgoderij? Ligt dat aan de formuleringen van de oude kerkvaders of is dat een principiële zaak? Moet Paulus opnieuw worden geïnterpreteerd omdat het duidelijk zou zijn dat hij binnen de kaders van het Jodendom blijft? Moet de christelijke ethiek worden geherformuleerd als een vorm van halacha of als verwant aan een van de vormen van filosofische ethiek? Heeft de christelijke theologische traditie tegenover ons geloof niet dezelfde functie als de rabbijnse literatuur (Midrasj, Misjna en Talmoed) voor het Jodendom? Is het, gezien de overmacht van het charismatische denken, niet beter om de identiteit van een christen af te wijzen? Maar wat zijn we dan? Leerlingen van rabbi Jezus? Messiaanse (niet-) joden? Wat is dan nog onze relatie met de christelijke kerk? Of moeten we die relatie ook opgeven omdat de kerken hopeloos van het fundament zijn afgeweken?
Al deze vragen kunnen worden samengevat onder de titel: hoe moet een huidige theologie eruitzien als het begrip van het geloof in Yeshua niet meer wordt bepaald door de theologie van de vervanging – de kerk komt in de plaats van Israël – en de relatie tot de joodse theologie positief bepaald wordt – al wat de rabbijnen zeggen dat wij moeten doen, verplicht ons, Mattheus 23:2.
In een reeks van artikelen en video’s hoop ik over deze kwesties te blijven spreken, hardop nadenken is het. Geenszins kom ik tot dogmatische beslissingen, maar ik probeer te delen waartoe mijn zoeken naar antwoorden mij gebracht heeft. Één ding weet ik wel: ik ben niet langer een christen.
#1 omdat ik de standaard theologie van
het Christendom niet langer accepteren kanLees verder →
Gebeden, schriftlezing en verkondiging in De Bethel in Schagen, op 23 oktober 2022.
Zonde heeft een aanknopingspunt, zelfs in de volmaakte mens, wanneer we Gods gebod overdrijven (niet aanraken), of geobsedeerd raken van de mogelijkheid van de zonde (de boom van de kennis van goed en kwaad in het midden plaatsen – zie deze video). Luister naar de preek voor de uitleg van deze punten. (Genesis 2:3, 6-9 en Genesis 3:1-7)
God grijpt in door een volk af te zonderen dat onderwijs in Gods wet en Gods bedoelingen aan de volkeren moet geven: Israël. (Jesaja 42)
Dat volk krijgt in haar Messias een belichaming, d.i. Christus is de ware koning, representant van het volk, in zekere zin is Hij Israel. (Romeinen 8)
Die Zoon wordt vlees, d.w.z. Hij leeft in de wereld als de mens Jezus van Nazaret – zoals Hij ook de Torah belichaamt, het vleesgeworden Woord is. (Joh. 1:1,18)
Deze Zoon “veroordeelt de zonde”, maar niet aan ons die het verdiend hadden, maar aan Zichzelf. Hij wordt rantsoen, losprijs (Jes. 42), zondoffer (Paulus), en vernietigt zonde en schuld principieel in Zichzelf en neemt ons daarin mee.
Het doel is met onze bevrijding van zonde en dood nog niet bereikt. Uiteindelijk leven wij in Zijn Geest, wanneer we Hem gehoorzamen, en daardoor de “rechtvaardige eis van de Wet” vervullen. (Romeinen 8:6)
Ds. R.A. Veen, voluit Robbert Adrianus Veen, is een Nederlandse theoloog geboren in Amsterdam in 1956. Hij staat in de traditie van de doopsgezinden/mennonieten en heeft gewerkt als docent in zowel filosofie als Semitische talen. Hij promoveerde in 2001 aan de Universiteit van Amsterdam op het proefschrift "Obedience to the Law of Christ: An Inquiry Into the Function of the Mosaic Law in Christian Ethics, from a Mennonite Perspective". Zijn theologische werk is sterk beïnvloed door Karl Barth, John Howard Yoder en Menno Simons. Tegenwoordig werkt hij aan de relatie tussen (Rabbijnse) Jodendom en Christendom en publiceert daarover op zijn website. (koinoniabijbelstudie.nl)
Ds. Veen heeft een achtergrond als predikant bij de doopsgezinden en was universitair docent "Christelijke Geloofs- en Zedenleer vanuit Dopers Perspectief" aan het Doopsgezind Seminarium. Hij heeft zijn dienstverband daar beëindigd vanwege de radikaal vrijzinnige koers van het seminarium. Sinds mei 2011 is hij werkzaam geweest als predikant in de protestantse gemeente Ter Apel en later in IJmuiden-West. Vanaf augustus 2020 is hij verbonden als predikant aan de protestantse gemeente De Hoeksteen in Knokke-Heist. In 2023 ging hij met emeritaat en woont sindsdienst in de Noord-Hollandse gemeente Anna Paulowna.
