Dr. Yeshaya Gruber (IBC)
De Franse bijbelgeleerde Jean Carmignac schreef eens: “Wie de Evangeliën niet in het Hebreeuws heeft gelezen, heeft ze niet echt gelezen!” Wat zou hij daarmee kunnen bedoelen? De uitspraak zou gemakkelijk te begrijpen zijn als hij betrekking had op de originele teksten, maar er zijn tegenwoordig geen Hebreeuwse originelen van de Evangeliën bekend. Zei de geleerde man dan eigenlijk dat het beter zou zijn om een Hebreeuwse vertaling te lezen dan welke andere versie van de Evangeliën dan ook – zelfs de vermoedelijk Griekse originelen?
Carmignac (1914-1986) uitte deze gedachte na tientallen jaren van studie van de Dode Zee Rollen – de beroemde antieke bibliotheek ontdekt in Qumran bij de Dode Zee. De teksten in deze verzameling (voornamelijk geschreven in het Hebreeuws) werpen een onberekenbaar licht op de Joodse wereld van zo’n 2000 jaar geleden. Zij helpen enorm om de historische setting van de Evangeliën te verklaren en, heel vaak, de ideeën en perspectieven van degenen die over Jesjoea/Jezus van Nazareth schreven. Die messiaanse geschriften uit de eerste eeuw, die wij in een Joodse vorm van het Grieks hebben, zijn verzadigd met Hebreeuws denken, cultuur, en zelfs grammatica.
Vanuit dit perspectief is Carmignac’s opmerking volkomen logisch! De enige manier om de Evangeliën werkelijk te begrijpen, zo stelde hij, was door “te proeven van de Semitische geur die zij uitademen” – of in zijn oorspronkelijke Frans, le parfum sémitique qui s’en exhale. Elke andere manier van lezen schiet tekort, omdat de (Griekse) teksten zo diep geworteld zijn in de Hebreeuwse wereld. Een andere twintigste-eeuwse Franse geleerde en vertaler, André Chouraqui (1917-2007), verwoordde het zo: de evangeliën zijn geschreven in “een nieuwe taal, een soort Hebreeuws-Grieks waarin de Hebreeuwse hemel wordt weerspiegeld in de Helleense spiegel”. Zodra men de geur van het Hebreeuws in Joods-Griekse teksten zoals de evangeliën goed ruikt, gaat er een hele nieuwe wereld van betekenis open – of in Carmignacs woorden, une vie nouvelle, “een nieuw leven”. De juiste identificatie van het parfum dat men inademt, kan de sleutel zijn tot het verkrijgen van het ware inzicht!