Is Jezus de Messias ben Jozef? – reactie op H.G. Koekkoek

Zach. 12:10

“Zij zullen hem (Hebr: mij) aanschouwen die zij doorstoken hebben.”

Hierover zegt ds. H. G. Koekkoek in “Was Jezus de Joodse Messias”, p. 14:

“Tegelijkertijd wijzen de rabbijnen er soms toch ook op (Sukkah 52a), dat de geleerden van de Talmoed gezegd hebben, dat het hier gaat over de Messias, die als “de Zoon van Jozef” bekend zal worden. Het volk Israël zal wenen, omdat Messias de Zoon van Jozef gedood is.”

Je ziet meteen al waar hij naar toe wil, doordat hij “ben”, Hebreeuws voor “zoon van” of “nakomeling, telg uit”, vertaalt met “Zoon“ met een hoofdletter. Kan de “Messias zoon/nakomeling van Jozef”, de zoon zijn van de Jozef uit Mattheus, van de man van Maria die uiteindelijk uit de stam van Juda komt? Dat is wel waar Koekkoek naar toe werkt. Of komt deze Messias uit de stam van Jozef – d.w.z. uit Manasse of Efraim? Dat is terug te vinden in de bron die Koekkoek zelf citeert.

Koekkoeks idee van een Messias de zoon van Jozef (uit de stam Juda)  zou worden bevestigd door de interpretatie die de Rabbijnen geven van het vers uit Zacharia. Maar welke rabbijnen? Alleen Rabbi Dosa in de tekst van Sukkah 52a, waarin overigens uitgebreid getoond wordt dat de “eulogie” aan het einde der tijden het begin van de Messiaanse tijd betekent, wanneer men namelijk een soort grafrede zal houden over de kwade neiging die dan geheel en al zal worden weggenomen. En hij is van mening dat de Messias uit de stam van Jozef komt.

Wie zijn bovendien die “zij” die hier wenen? Dat zijn niet degenen die de Messias ben Jozef doorstoken hebben. Israël zal wenen over de Messias ben Jozef die door de vijanden van Israël – in de toekomst – gedood zal worden!

Ik denk dat dominee Koekkoek aan deze tekst uit de Talmoed ten onrechte een argument wilde ontlenen voor de christelijke claim dat Jezus de “messias ben Jozef” zou kunnen zijn. Oordeel zelf:

Soeka 52a

Er staat geschreven: “Het land zal een grafrede houden, elke familie afzonderlijk; de familie van het huis van David afzonderlijk, en hun vrouwen afzonderlijk, de familie van het huis van Nathan afzonderlijk, en hun vrouwen afzonderlijk” (Zacharia 12:12). Dit geeft aan dat aan het einde der dagen een grote eulogie zal worden georganiseerd waarbij mannen en vrouwen gescheiden zullen zijn. […]

Apropos de grafrede aan het einde der dagen, vraagt de Gemara: Want wat is de aard van deze grafrede? De Gemara antwoordt: Rabbi Dosa en de Rabbijnen zijn het hierover oneens. De één (Rabbi Dosa) zegt dat deze lofprijzing voor Messias ben Jozef is, die gedood wordt in de oorlog van Gog uit het land Magog voorafgaand aan de uiteindelijke verlossing met de komst van Messias ben David. En de ander zegt dat dit een eulogie is voor de kwade neiging die gedood wordt.

De Gemara vraagt: Toegegeven, volgens degene die zei dat de klaagzang is voor de Messias ben Jozef die gedood wordt zou dit de betekenis kunnen zijn van wat in die context geschreven staat: “En zij zullen naar Mij kijken, omdat zij hem doorstoken hebben; en zij zullen om hem rouwen, zoals iemand rouwt om zijn enige zoon” (Zacharia 12:10). Echter, volgens degene die zei dat de eulogie is voor de kwade neiging die gedood wordt, moet men hiervoor een eulogie houden? Integendeel, men zou een viering moeten houden. Waarom huilden ze dan? […]

Steinsalz’ commentaar bij Soeka 52a:

Messias ben Jozef – : Er is veel geschreven over de Messias ben Jozef in preken over de verlossing. De meeste van deze bronnen geven aan dat een man uit het huis van Jozef, d.w.z. uit de stammen van Efraïm en Manasse, zal opstaan en grote prestaties zal leveren voor het Joodse volk tot het punt dat het zal lijken dat de uiteindelijke verlossing nabij is. De volken van de wereld zullen dan oorlog tegen Israël voeren. Israël zal een grote nederlaag lijden en Messias ben Jozef zal gedood worden. Dat zal de ultieme geloofstest zijn die het Joodse volk zal moeten doorstaan om de identiteit van de ware gelovigen vast te stellen (Rav HaiGaon). De Messias ben David zal dan geopenbaard worden en de uiteindelijke verlossing zal volgen.

RAV:

Volgens deze teksten is het onmogelijk om vol te houden:

1. Dat de Messias ben Jozef de zoon is van Jozef, de man van Maria. (Omdat hij uit de stammen van Jozef afkomstig is, d.w.z. uit Efraïm en Manasse.)
2. Dat de Messias ben Jozef verlossing brengen zal. Dat gebeurt met de Messias ben David.
3. Dat de Messias ben Jozef een hemelse herkomst heeft.
4. Dat de Messias ben Jozef al gekomen zou zijn.