Auteur: Robbert Veen

Wat betekent eigenlijk “judaïseren”? Nanos

τί τὰ ἔθνη ἀναγκάζεις Ἰουδαΐζειν;

waarom dwingt u de volken naar joodse wijze te leven? (Telos)

Het hele vers luidt in de Statenvertaling:

Indien gij, die een Jood zijt, naar heidense wijze leeft, en niet naar Joodse wijze, waarom noodzaakt gij de heidenen naar de Joodse wijze te leven?

Dit is de scherpe vraag die Paulus richtte aan het adres van Petrus in Antiochië. Wanneer christenen van de partij van Jacobus daar aankomen, onttrekt Petrus zich aan de tafelgemeenschap met de gelovigen uit de volkeren. Daarmee zegt Petrus dat er iets mis is met de niet-joodse christenen, dat zij niet volledig christenen zijn omdat zij niet op joodse wijze leven. Volgens Paulus is dat in strijd met de waarheid van het evangelie. Doorgaan met het lezen van “Wat betekent eigenlijk “judaïseren”? Nanos”

Hosea en zijn tijd

Het boek Hosea is een samenvatting van alles wat de profeet heeft onderwezen in zijn profetische loopbaan die ongeveer 30 à 40 jaar in beslag heeft genomen. Hij leefde in een hele trieste tijd. Hoewel hij de ballingschap van het noordelijke Rijk niet zelf heeft meegemaakt, heeft hij het wel in een profetisch visioen zien aankomen. De oorzaken die er uiteindelijk toe geleid hebben dat zowel het Noord-rijk als het zuidelijke rijk Juda in ballingschap werden gebracht, heeft hij wel duidelijk gezien. Doorgaan met het lezen van “Hosea en zijn tijd”

Geschiedenis van de besnijdenis – waarom je Paulus anders moet lezen – Nanos

De traditionele manier om Paulus te lezen geeft aan dat met de term “besnijdenis” altijd met de volledige aanvaarding van de thora en het leven als jood verbonden was. Gezien het feit dat in de eerste eeuw deze besnijdenis en de daarmee samenhangende riten van overgang op verschillende manier werden gezien en beoefent, mag die conclusie niet getrokken worden. Het lijkt erop dat Paulus zich juist verzet tegen een opvatting over de besnijdenis die 1) alleen bedoeld was als een sociale aansluiting bij de joodse gemeenschap en 2) ten onrechte de gehoorzaamheid aan het geheel van de Torah onvermeld liet. Wanneer christenen van niet joodse herkomst, zich lieten besnijden, wekte dat tegenover de joodse gemeenschap de indruk dat zij geheel en al als jood wilde leven. En het wekte tegenover niet-joodse christenen de indruk dat alleen door aansluiting bij de joodse gemeenschap iemand volledig als volgeling van de Messias kon leven. Omdat het Paulus’ overtuiging was dat niet-joodse volgelingen van Jezus de status van kinderen van Abraham hadden verkregen, was de besnijdenis niet alleen overbodig maar zelfs schadelijk. In dit alles is er van een polemiek met het Jodendom geen sprake geweest zo komt het tot een samenvatting: Doorgaan met het lezen van “Geschiedenis van de besnijdenis – waarom je Paulus anders moet lezen – Nanos”

Besnijdenis is niet alleen besnijdenis – het meervoud “werken” van de wet – Nanos

Re-Framing Paul’s Opposition to Erga Nomou as “Rites of a Custom” for Proselyte Conversion Completed by the Synecdoche “Circumcision”

Mark D. Nanos

Het verzet van Paulus zich inderdaad richt op de besnijdenis als een initiatie. Waarom gebruikt hij dan het meervoud “werken van de wet”? Dat meervoud was voor het Nieuwe Perspectief juist een aanwijzing dat het om een segment van de Torah ging, een veelheid van leefregels die het verschil moesten maken tussen Israël en de volkeren. Zoals het voor de standaard interpretatie een aanwijzing was dat alle geboden en verboden van de Torah bedoeld waren. Nanos moet daar natuurlijk een oplossing voor vinden. en daarnaast zit ik te denken, dat het Griekse woord “ergon” niet alleen maar “werk”, dat wil zeggen voorgeschreven daad, betekent, maar ook kan slaan op de “effectiviteit”, en de werkzame van de Torah. Voor mij was daarom de volgende passage van groot belang. In mijn dissertatie van 2001 had ik immers juist de benadering van het Nieuwe Perspectief op Paulus overgenomen. Die positie wordt echter hier door Nanos bestreden. Doorgaan met het lezen van “Besnijdenis is niet alleen besnijdenis – het meervoud “werken” van de wet – Nanos”

Zonder besnijdenis toch trouw aan de Torah – commentaar op Nanos

Re-Framing Paul’s Opposition to Erga Nomou as “Rites of a Custom” for Proselyte Conversion Completed by the Synecdoche “Circumcision”

Mark D. Nanos

[NB mijn tekst (RAV) in het blauw, Nanos’ tekst in het zwart.]

Het leek de definitieve oplossing te zijn. De traditionele interpretatie van de uitdrukking “werken van de wet” betekende dat Paulus zich tegen de Torah als geheel had verzet. Christenen waren immers niet langer onder de wet, maar vrij van de wet. Toen kwam het Nieuwe Perspectief op Paulus duidelijk maken dat met deze uitdrukking alleen maar de specifieke geboden en verboden werden bedoeld, die de aparte status van Israël, haar onderscheid tot de volkeren, moesten waarborgen. De “werken van de wet” verwijzen dan naar de besnijdenis, de dieetwetten, de sabbat en de andere joodse feestdagen. Zelfs nog in dit Nieuwe Perspectief lijkt Paulus als een christen te spreken, die al gebroken had met het Joodse religieuze “systeem”. Maar wat nu als met de “werken van de wet” niet de Torah als geheel volgens de standaard interpretatie, maar ook niet de bijzondere aan Israël opgelegde geboden en verboden worden bedoeld? Doorgaan met het lezen van “Zonder besnijdenis toch trouw aan de Torah – commentaar op Nanos”

J.H. Yoder – overeenkomst en verschil tussen Mennisten en Joden

Het volgende is mede gebaseerd op het werk van John Howard Yoder.

De benadering van de ethiek die na Augustinus in de kerk dominant wordt, houdt in dat er geen echte gehoorzaamheid aan de Torah mogelijk is. Vandaar de strenge polemiek met de Pelagianen die in ieder geval van mening waren dat een mens iets aan de genade van God kon toevoegen door het doen van goede werken. Tegen Augustinus wordt de Radicale Reformatie juist de joodse weg van gehoorzaamheid benadrukt met haar voorrang van de Torah als bron van concreet ethisch inzicht. De allergie die bestaat tegen casuïstiek, dat wil zeggen de nauwkeurige overdenking van de betekenis van gedragsregels, zou uit de christelijke psyche verdreven moeten worden. Doorgaan met het lezen van “J.H. Yoder – overeenkomst en verschil tussen Mennisten en Joden”