Wie zijn “het vermengde volk?”
De teksten met de kanttekeningen
Exodus 12:38
En veel vermengd volk trok ook met hen op, en schapen en runderen, gans veel vee.
Te weten Egyptenaars, en anderen, die door de wonderwerken welke zij gezien hadden, bewogen waren mede te trekken, doch daarna bezweken zij, Num. 11:4, 5.
Num. 11:4 En het gemene volkje dat in het midden van hen was, werd met lust bevangen; daarom zo [ook] weenden ook de kinderen Israëls wederom [met hen samen] en zeiden: Wie zal ons vlees te eten geven?
Of: de samendrommende of bijeenrottende menigte. Versta door deze die met de Israëlieten uit Egypte gekomen en het voedsel van hetzelve land gewend waren, en nu den Israëlieten oorzaak tot murmurering gaven.
Ps. 106:14 Maar zij werden belust met lust in de woestijn, en zij verzochten God in de wildernis.
Rabbijnse commentaren
Hirsch op Ex. 12:38
Israël, in zijn numerieke kleinheid, moet en zal op een dag de geestelijke en morele kern vormen waartoe de myriaden van volkeren die tot God terugkeren zich zullen voegen – en hier valt het zelf nog onder de immorele invloed van een ongeraffineerde vreemde minderheid die onder haar woont!
Rashi op Ex. 12:38
De gemengde schare – Dit was de gemengde menigte die zich tot hen had verzameld toen zij Egypte verlieten (het woord komt van de wortel אסף, “verzamelen”) (Sifrei Bamidbar 86). –
Rashi op Num. 11:4
De gemengde schare – een vermenging van verschillende naties die proselieten waren geworden.
Ibn Ezra op Ex. 12:38
EN EEN GEMENGDE MENIGTE. Van Egyptenaren die zich met hen vermengden. Zij zijn de asafsuf (gemengde menigte) die zich bij hen voegden.
Mizrachi in samenvatting
Volgens Mizrachi zijn dit volkeren die zich met elkaar hebben vermengd, niet volkeren die zich met Israel hebben vermengd.
Passage uit de Talmoed :
BBeitsah 32b met de toevoegingen van Steinsalz.
Rav Natan bar Abba zei dat Rav zei: De rijke [Joden] van Babylonië zullen afdalen naar Gehenna omdat zij geen mededogen hebben met anderen. Dit wordt geïllustreerd door incidenten zoals deze: Shabbetai bar Marinus [naam is afgeleid van Mars, dus een Romeinse naam] kwam toevallig naar Babylonië. Hij vroeg hun deelname aan een zakelijke onderneming, om hem geld te lenen en in ruil daarvoor de helft van de winst te ontvangen, en zij gaven het hem niet. Bovendien, toen hij hen vroeg hem te onderhouden met voedsel, weigerden zij eveneens hem te onderhouden.
Hij [Rav Nathan bar Abba] zei: Deze rijken zijn geen afstammelingen van onze voorvaderen, maar zij kwamen uit de gemengde menigte, zoals er geschreven staat:”En toon u mededogen, en heb medelijden met u, en vermenigvuldig u, zoals Hij uw vaderen gezworen heeft” (Deuteronomium13:18), waarvan het is afgeleid: Wie medelijden heeft met Gods schepselen, die weet dat hij behoort tot het nageslacht van Abraham, onze vader, en wie geen medelijden heeft met Gods schepselen, die weet dat hij niet behoort tot het nageslacht van Abraham, onze vader. Aangezien deze rijke Babyloniërs geen medelijden hebben met mensen, is het duidelijk dat zij niet afstammen van Abraham, Izaäk en Jakob.
Steinsalz ibid:
En je mededogen tonen, enz.
Rashi schrijft dat de zin “toon je mededogen” betekent dat God mededogen in je hart zal leggen, zodat je medelijden zult hebben met anderen. Sommigen brengen dit in verband met de leer van de Gemara dat God iemand niet iets geheel nieuws geeft, maar slechts toevoegt aan de eigenschappen die hij reeds bezit. In dit geval is de kwaliteit van mededogen een erfenis van de voorvaderen en God zal die vergroten (Bigdei Yom Tov). De ĤatamSofer haalt Eikha Rabba aan, waarin staat dat als God mededogen in iemands hart legt, dat een teken is dat de Hemel mededogen met hem zal hebben.
Rabbi Abraham Gordon van Chabad.org zegt (mijn weergave):
“All of a sudden something marvellous happened. They all wanted to become Jewish! When things went bad in the dessert (referring to Number 11:4) they started to protest saying: “mitzvot? Mitzvot? Who wants mitzvot? We only went with them for the money!”
https://www.chabad.org/multimedia/video_cdo/aid/1103379/jewish/Rabbi-Gordon-Bo-6th-Portion.htm