Bijbelse Dialectiek (2) van belofte naar hoop

“Een tweede aspect van deze fundamentele Bijbelse dialectiek, en een dat vele andere aan het licht brengt, is datgene wat Moltmann bijvoorbeeld heeft laten zien in zijn Theologie van de hoop, namelijk dat door het hele Oude Testament heen het ontwikkelingsproces leidt van belofte naar vervulling, en dat de vervulling nieuwe beloften bevat die leiden tot nieuwe vervulling.

We moeten deze beweging niet simplificeren, zoals veel christenen doen, door alleen maar te zeggen dat alle beloften van het Oude Testament op een bepaald moment in Jezus Christus zijn vervuld. Dit is ongetwijfeld waar, maar door dit te zeggen moeten we niet de weg overslaan die naar Jezus Christus leidt en die ook bij Hem begint. Want ook wij leven van een belofte (de parousia -verschijning- van God en het koninkrijk). Maar dit is geen theoretische en globale belofte. Integendeel, het vermenigvuldigt zich in de loop van het leven van de kerk en het onze in de vorm van gedeeltelijke beloften en vervullingen die altijd voor ons, net als voor de Joden, nieuwe beloften inhouden en een nieuwe weg aangeven. Zo is het in de relaties van genade, zonde en bekering. Wordt genade gegeven vóór berouw? Heeft bekering voorrang op het feit dat verlossing gratis is? Op deze onoplosbare Bijbelse vraag antwoordt Luther met zijn beroemde formule dat we altijd tegelijkertijd zondaars en rechtvaardigen en boetvaardigen zijn. (We mogen het derde woord niet vergeten.)”Tezelfdertijd” betekent elk moment opnieuw.

Je zou ontelbare Bijbelpassages kunnen citeren die deze tegenstrijdigheid uitdrukken. Laten we simpelweg Psalm 130 aanhalen, waar we de prachtige bevestiging vinden: “Bij U is vergeving, opdat men U vreest” (vers 4). Vergeving zou liefde of dankbaarheid met zich mee moeten brengen en angst zou moeten worden aangewakkerd door gerechtigheid of toorn. Maar nee, de Bijbelse tekst plaatst angst in relatie tot liefde en vergiffenis. God wordt gevreesd omdat Hij degene is die vergeeft. Hij manifesteert zijn uiteindelijke grootheid niet door te weigeren te vergeven, maar door de enige te zijn die dat kan. De dialectiek van vergeving en angst is essentieel.”

Jacques Ellul

Dit bericht is geplaatst in Theologie. Bookmark de permalink.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *