Volgens Hebreeën is “Jezus meer heerlijkheid waardig geacht dan Mozes” (3:3). Sommigen hebben dit zo geïnterpreteerd dat Jezus Mozes vervangt, en dat het nieuwe verbond van Christus in de plaats komt van het Mozaïsche verbond. Vanuit dit christelijke perspectief zijn Mozes en het verhaal dat zijn naam draagt (Genesis-Deuteronomium) verdrongen door Jezus en het Nieuwe Testament. Deze conclusie overschrijdt echter de grenzen van de vergelijking die Hebreeën maakt tussen Jezus en Mozes. Voor de schrijver van Hebreeën heeft Jezus “meer heerlijkheid” dan Mozes, maar deze overtuiging devalueert Mozes of de eerste vijf boeken van de Bijbel niet.
Hebreeën zegt dat Jezus “getrouw was aan Hem die Hem heeft aangesteld, zoals ook Mozes getrouw was in heel het huis [van God]” (3:2). Het epistel gebruikt Mozes als een sjabloon van geloof voor Jesjoea om na te volgen, want “Mozes was getrouw in (ἐν; en) geheel Gods huis als een dienstknecht, om te getuigen van de dingen die later gesproken zouden worden” (3:5). Terwijl Mozes een trouwe dienstknecht was in de goddelijke huishouding, “is Messias trouw over (ἐπὶ; epi) zijn huis als een zoon” (3:6). Hebreeën prijst het geloof van Mozes, maar ziet ook Jezus als superieur aan Mozes.
Toch zou de bewering van Hebreeën, dat Jezus een hogere positie bekleedt dan Mozes, niet verwonderlijk moeten zijn. Het zou inderdaad buitengewoon vreemd zijn voor Joden die meenden dat zij de Messias hadden geïdentificeerd, als zij hem niet superieur achtten aan Mozes, en aan alle anderen! Dit Joodse begrip van de Messias wordt samengevat in de middeleeuwse rabbijnse tekst Yalkut Shimoni, die een verheerlijkt beeld geeft van de Messias, gebaseerd op Jesaja 52:13 – “Zie, mijn knecht zal verstandig handelen. Hij zal hoog, en verheven, en hoog verheven zijn.” Volgens de midrasj betekent dit dat de “Messias hoger zal zijn dan Abraham… meer verheven dan Mozes… en meer verheven dan de dienende engelen” (2.338). Deze interpretatie van Jesaja verheft de Messias, maar zij schaft Abraham niet af, belastert Mozes niet, en schakelt de engelen niet uit.
Voor de schrijver van Hebreeën doet de overtreffende heerlijkheid van Jezus geen afstand van Mozes zijn eigen heerlijkheid. Het feit dat “Jezus meer heerlijkheid (δόξα; doxa) waardig geacht is dan Mozes” (Hebr. 3:3) veronderstelt de voortdurende heerlijkheid van Mozes – de vergelijking is geen nulsomspel. De rabbijnse midrasj Leviticus Rabbah (ca. 5e eeuw CE) biedt een nuttige parallel met Hebreeën. In een vergelijking tussen Mozes en Aäron beweren de rabbijnen dat God “de heerlijkheid van Aäron (כבודו שׁל אהרון; kavodo shel Aharon) vóór de heerlijkheid van Mozes plaatste, aangezien er geschreven staat: ‘Dit zijn de geslachten van Aäron en Mozes’ [Num 3:1]. ‘Mozes en Aäron’ staat er niet geschreven, maar wel ‘Aäron en Mozes'” (Leviticus Rabbah 33:4). De midrasj concludeert dat, in dit geval, Aäron meer eer verdient dan Mozes, maar de rabbijnen zouden er nooit van dromen Mozes te belasteren of de eerste vijf boeken van de Schrift terzijde te schuiven. Zo kan (en moet) de opvatting van de Hebreeërs dat Jezus de grootste eer waardig zou zijn, samengaan met het grootste respect voor Mozes en zijn verhaal in de Torah.
Met andere woorden, voor christenen is Mozes nog steeds belangrijk.
Wat ik prachtig vind is Johannes hoofdstuk 1, want het doet uit de doeken hoe groot de Here Jezus is! En dan komen we bij vers 16 rn 17 en ik hou van die verzen. “En uit Zijn volheid hebben wij allen ontvangen, en wel genade op genade . . . Want de wet is door Mozes gegeven, de genade en de waarheid zijn er door Jezus Christus gekomen.”
Mooier verwoord kan het voor mij niet worden. Dan kijken we nog even goed naar het Griekse woordje “anti” G473, wat in de HSV wordt vertaald in het Nederlands met “op”. Dan is dat woordje ook “in plaats van” in het Grieks.
Wat mij aanspreekt is, dat de Wet van Mozes ook genade van God is en velen in de kerk willen juist de Wet van Mozes afschilderen als wettisch in de verkeerde zin van het woord of het is een “moetje”.
Maar de Wet is kennis van God en kennis van God is altijd genade en Gods liefdevolle zorg voor ons, om ons de weg te wijzen.
Ik zie het beeldend voor mij. God bouwt door de eeuwen heen een gebouw. En Hij legt eerst het fundament (de Wet) en boven op het fundament bouwt Hij door (de Profeten) en dan komt de Hoeksteen en zonder de Hoeksteen valt heel het gebouw uit elkaar.
Maar alles in het gebouw is belangrijk, want alles in het gebouw sluit op elkaar aan.
Niemand komt tot bekering zonder besef van zonde! Hoe krijg je besef van zonde? De Wet, dan weet je, dat je hebt overtreden. Hoe krijg je echt en werkelijk berouw? De Heilige Geest. Hoe wordt je vergeven? Het bloed van de Here Jezus het Lam van God.
Dat alleen al laat zien, dat het genade op genade is.
En Jeshua haMashiach is er in de Wet en de Profeten, alleen de discipelen en iedereen in Israël in die tijd kon Jeshua in levende lijve ontmoeten. Wow!
En wij zijn nog meer zalig, omdat we niet zien en tòch geloven door Zijn Woord en door de Heilige Geest.
Wat ik jammer vind, is dat ik zie, dat bepaalde kerken de Wet weg hebben gedaan en de Profeten vinden ze ook maar moeilijk en het liefst hebben ze het ook niet over Openbaring, alles veel te confronterend of men heeft er misschien geen inzicht in.
Maar we hebben de hele Bijbel nodig en zeker ook de Wet. We moeten er acht op slaan en onderzoeken, want er is zoveel in te vinden.