Uit: Jewish Christianity, Factional Disputes in the Early Church, door Hans-Joachim Schoeps, vertaald door Douglas A. Hare.
Mijn inleiding:
Wat zijn Ebionieten?
De Ebionieten waren een vroege sekte van Joodse christenen die in de eerste eeuwen van de jaartelling bestonden. Ze staan bekend om hun geloof in Jezus als de Messias en hun vasthouden aan de Joodse wet. Hier volgen enkele belangrijke punten van de theologie van de Ebionieten:
– Oorsprong van de naam: De term “Ebionieten” komt van het Hebreeuwse woord “אֶבְיוֹנִים” (Evjonim), wat “de armen” betekent.
– Overtuigingen: Zij zagen Jezus van Nazareth als een gewone man die, door zijn gerechtigheid en het naleven van de Wet van Mozes, door God was uitverkoren om de Messias te zijn.
– Christologie: De Ebionieten omarmden een adoptionistische christologie, wat betekent dat zij geloofden dat Jezus niet van nature goddelijk was, maar door God als Zijn zoon – dus in de positie van de Messiaanse Koning – was aangenomen vanwege Jezus’ vervulling van de Wet.
– Verwerping van orthodoxe christelijke overtuigingen: Zij verwierpen de orthodoxe Christelijke overtuigingen over Jezus’ godheid, maagdelijke geboorte en plaatsvervangende verzoening. In plaats daarvan hielden zij vol dat Jezus als natuurlijke zoon van Jozef en Maria was geboren.
– Praktijken: Zij praktiseerden religieus vegetarisme, ritueel baden en hielden vast aan de noodzaak om de Geschreven Wet en Jezus’ Bergrede te volgen.
– Geschriften: Ze gebruikten joods-christelijke evangeliën, zoals het evangelie van de Ebionieten, en vereerden Jakobus de Rechtvaardige als de ware opvolger van Jezus, terwijl ze Paulus de Apostel als een valse apostel verwierpen.
Hans Joachim Schoeps:
De ebionitische versie van de apostolische verkondiging, zoals gezien in de Clementijnse beschrijving van de beweging, bevatte de volgende punten:
(1) Jezus is de profeet zoals Mozes wiens komst de laatste voorspelde (Deut. 18:15). Beiden verrichtten tekenen en wonderen. Jezus is echter meer dan een profeet; hij is de Messias. Als zodanig was hij ook groter dan zijn grootste voorganger, Johannes de Doper.
(2) Jezus onderwees de opstanding uit de dood en stond zelf op uit de dood. Jakob had al een tweevoudige Parousia geprofeteerd in de Shiloh profetie (Gen. 49:10). Jezus was de eerste keer in nederigheid verschenen, maar hij zou in heerlijkheid terugkeren om de goddelozen te oordelen en de vromen te ontvangen “in de gemeenschap en samenleving van het Koninkrijk”.
(3) De waterdoop is noodzakelijk voor de vergeving van zonden en de toegang tot het Koninkrijk der hemelen. Zonder dit zou “het voorrecht van een goed leven en een oprechte gezindheid” niets uitrichten. Jezus had de doop ingesteld als een middel tot reiniging en verzoening in plaats van de bloedige dierenoffers die van de heidenen afkomstig waren. Daarmee bewerkstelligde Hij slechts wat zelfs Mozes had gewild: de afschaffing van de dierenoffers.
(4) Jezus profeteerde de verwoesting van de Tempel en de “gruwel der verwoesting” omdat de Joden zelfs na zijn verkondiging vasthielden aan de offercultus. De zending naar de niet-Joden werd noodzakelijk vanwege het gebrek aan geloof van de Joden, omdat de bekering van de niet-Joden vooraf zal gaan aan de tweede komst van Jezus.
Dat is de inhoud van de oorspronkelijke apostolische verkondiging zoals die in het ebionitische historische werk wordt gepresenteerd.
Mijn conclusie:
De Ebionieten representeren een vorm van Messiaans Jodendom dat uiteraard niet de dogmatische veronderstellingen van de Reformatie deelt en uiteraard geen invloed kent van de moderne evangelische beweging. Fundamenteel is deze vorm van Messiaans Jodendom authentieker dan wat tegenwoordig onder die naam wordt uitgegeven.