Een jonge man klopt op de deur van een groot Talmoedgeleerde.
“Rabbi, ik wil de Talmoed studeren.”
“Ken je Aramees?” “Nee.”
“Hebreeuws?” “Nee.”
“Heb je ooit de Thora gestudeerd?” “Nee, rabbi, maar ik ben summa cum laude afgestudeerd in filosofie aan Harvard en heb een doctoraat behaald aan Yale. Ik wil mijn opleiding graag afronden met een beetje Talmoed.”
“Ik betwijfel of je klaar bent voor de Talmoed. Het is het meest veelomvattende en diepgaande boek dat er bestaat. Als je wilt, zal ik je echter testen op logica, en als je slaagt voor de test, zal ik je Talmoed onderwijzen.”
“Goed. Ik ben goed thuis in logica.”
“Eerste vraag. Twee inbrekers komen door een schoorsteen naar beneden. De ene komt met een schoon gezicht tevoorschijn, de andere met een vuil gezicht. Wie wast zijn gezicht?”
“De inbreker met het vuile gezicht.”
“Fout. Degene met het schone gezicht. Bekijk de logica eens. De inbreker met het vuile gezicht kijkt naar degene met het schone gezicht en denkt dat zijn gezicht schoon is. Degene met het schone gezicht kijkt naar de inbreker met het vuile gezicht en denkt dat zijn gezicht vuil is. Dus degene met het schone gezicht wast zich.“
”Heel slim. Nog een vraag, alstublieft.“
”Twee inbrekers komen via de schoorsteen naar beneden. De ene komt tevoorschijn met een schoon gezicht, de andere met een vuil gezicht. Wie wast zijn gezicht?”
“Dat hebben we vastgesteld. De inbreker met het schone gezicht wast zich.”
“Fout. Beiden wassen zich. Bekijk de logica eens. Degene met het vuile gezicht denkt dat zijn gezicht schoon is. Degene met het schone gezicht denkt dat zijn gezicht vuil is. Dus de inbreker met het schone gezicht wast zich. Wanneer degene met het vuile gezicht hem ziet wassen, beseft hij echter dat zijn gezicht ook vuil moet zijn. Dus wassen beiden zich.”
“Daar had ik niet aan gedacht. Stel me alstublieft een andere vraag.”
“Twee inbrekers komen door een schoorsteen naar beneden. De ene komt met een schoon gezicht tevoorschijn, de andere met een vuil gezicht. Wie wast zijn gezicht?”
“Nou, we weten dat ze allebei hun gezicht wassen.”
“Fout. Geen van beiden wast zijn gezicht. Bekijk de logica eens. Degene met het vuile gezicht denkt dat zijn gezicht schoon is. Degene met het schone gezicht denkt dat zijn gezicht vuil is. Maar als degene met het schone gezicht ziet dat degene met het vuile gezicht zich niet wast, doet hij dat ook niet. Dus wast geen van beiden zich. Zoals je ziet, ben je nog niet klaar voor de Talmoed.“
”Rabbi, geef me nog één test.“
”Twee inbrekers komen via de schoorsteen naar beneden. De ene komt tevoorschijn met een schoon gezicht, de andere met een vuil gezicht. Wie wast zijn gezicht?“
”Geen van beiden!”
“Fout. En misschien begrijp je nu waarom Harvard en Yale je niet kunnen voorbereiden op de Talmoed. Vertel me eens, hoe is het mogelijk dat twee mannen door dezelfde schoorsteen naar beneden komen en de ene met een schoon gezicht tevoorschijn komt, terwijl de andere een vuil gezicht heeft?”
“Maar u hebt me net vier tegenstrijdige antwoorden op dezelfde vraag gegeven! Dat is onmogelijk!”
“Nee, mijn zoon, dat is de Talmoed.”